การใช้หนังสืออุเทศ

การใช้หนังสืออุเทศ

หนังสืออุเทศหรือหนังสืออ้างอิง  เป็นหนังสือที่รวมข้อเท็จจริงที่รวบรวมมาจากแหล่งต่าง ๆ นำมาเรียบเรียงเข้าด้วยกันเพื่อใช้ประโยชน์ได้อย่างรวดเร็ว
        การปฏิบัติงานให้ประสบความสำเร็จอย่างหนึ่งได้มาจากค้นคว้า  สิ่งที่ช่วยได้  คือ  หนังสืออุเทศ  ดังนั้น  เลขานุการจึงจำเป็นที่ต้องเรียนรู้การใช้หนังสืออุเทศ  ซึ่งมีหลายประเภทด้วยกัน  ตัวอย่างเช่น  พจนานุกรม  สารานุกรม  บรรณานุกรม  เป็นต้น

1.  ความหมายของหนังสืออุเทศ
    หนังสืออุเทศ  หรือหนังสืออ้างอิง (Reference Books)  หมายถึง  หนังสือที่รวมข้อเท็จจริงที่รวบรวมมาจากแหล่งต่าง ๆ นำมาเรียบเรียงเข้าด้วยกันเพื่อใช้ประโยชน์ได้อย่างรวดเร็ว
    หนังสืออ้างอิง  ให้ความรู้ในเรื่องข้อเท็จจริงโดยเฉพาะ  ไม่มีการสอดแทรกความคิดเห็นอื่น ๆ เพื่อประหยัดเวลาแก่ผู้อ่านให้ได้คำตอบสั้น ๆ ในเวลาอันรวดเร็ว  ผู้เขียนหนังสืออ้างอิงล้วนแต่เป็นผู้ที่มีความเชี่ยวชาญในแต่ละสาขาวิชา
    ลักษณะของหนังสืออ้างอิง
    1.  เป็นหนังสือที่ลักษณะเนื้อหา  เป็นการรวบรวมความรู้พื้นฐาน  ข้อเท็จจริง  ตัวเลข  สถิติต่าง ๆ ซึ่งส่วนใหญ่ใช้เพื่อค้นคว้า วิจัย หรือตรวจสอบข้อมูลอย่างสั้น ๆ
    2.  เป็นหนังสือที่เนื้อหาภายในมีการจัดเรียงลำดับอย่างเป็นระบบระเบียบ  เช่น  มีการเรียงตามลำดับตัวอักษร  มีการเรียงตามลำดับหมวดวิชา  หรือมีการเรียงตามลำดับเหตุการณ์
    3.  มีรูปเล่มขนาดใหญ่
    4.  เป็นหนังสือที่หายากและมีราคาสูง

2.  ประเภทของหนังสืออุเทศ
    2.1  พจนานุกรม (Dictionaries)
    2.2  สารานุกรม (Encyclopedias)
    2.3  หนังสือรายปี (Almanacs, Yearbooks)
    2.4  รายงานประจำปี (Annual Reports)
    2.5  สิ่งพิมพ์รัฐบาล (Government Publications)
    2.6  นามานุกรม (Directories)
    2.7  อักขรานุกรมชีวประวัติ (Biographical Dictionaries)
    2.8  อักขรานุกรมภูมิศาสตร์ (Geographical Dictionaries)
    2.9  แผนที่ (Maps, Atlases)
    2.10 บรรณานุกรม (Bibliography)
    2.11 ดรรชนีวารสาร (Periodical Indexes)

    2.12 หนังสืออ้างอิงในบางสาขาวิชา

3.  ประโยชน์ของหนังสืออุเทศ
 

ประเภทหนังสือ	ค้นคว้าเกี่ยวกับ	ตัวอย่างคำถามที่ต้องการ
1.  พจนานุกรม	ความหมาย/ประเภทของคำ	ต้องการทราบความหมายของคำว่า "กปณก" หรือ "Book hand"
2.  สารานุกรม	ความรู้เกี่ยวกับหัวข้อเรื่องต่าง ๆ	ต้องการทราบเรื่องป่าไม้ในประเทศไทย
3.  หนังสือรายปี	เรื่องราวเหตุการณ์, สถิติตัวเลขข้อมูลใหม่ในรอบปีที่ผ่านมา	ต้องการสถิติของผู้ป่วยโรคเอดส์
4.  รายงานประจำปี	ค้นคว้าเกี่ยวกับสถิติประชากรของประเทศไทย	ต้องการข้อมูล สถิติเกี่ยวกับประชากรของประเทศไทยในรอบปี
5.  สิ่งพิมพ์รัฐบาล	รายงานประจำปีเกี่ยวกับสถิติข้อมูลต่าง ๆ ของหน่วยงานนั้น ๆ	ต้องการทราบวันคล้ายสถาปนากระทรวงศึกษาธิการครบรอบ 99 ปี
6.  นามานุกรม	รายชื่อบุคคล ห้างร้าน หน่วยงานต่าง ๆ	ต้องการทราบทำเนียบผู้เชี่ยวชาญไทยในสาขาความเชี่ยวชาญต่าง ๆ
7.  อักขรานุกรมชีวประวัติ	ประวัติบุคคลสำคัญ	ต้องการทราบพระบรมจักรีวงศ์ รัชกาลที่ 1-9
8.  อักขรานุกรมภูมิศาสตร์	เรื่องราวของชื่อภูมิศาสตร์	ต้องการทราบลักษณะภูมิประเทศของไทย
9.  แผนที่	เรื่องของแผนที่ของประเทศ   ต่าง ๆ	ต้องการทราบรายละเอียดเกี่ยวกับสถานที่ตั้งของประเทศไทย
10.  บรรณานุกรม	รายชื่อหนังสือหรือวัสดุสารนิเทศเกี่ยวกับเรื่องใดเรื่องหนึ่ง	ต้องการรายชื่อหนังสือเกี่ยวกับการท่องเที่ยวภาคเหนือของประเทศไทย
11.  ดรรชนีวารสาร	แหล่งสารนิเทศในวารสารและหนังสือ	ต้องการทราบบทความจากสยามรัฐสัปดาห์และมติชนสุดสัปดาห์
12.  หนังสืออ้างอิงในบางสาขาวิชา	เรื่องวรรณคดีชิ้นเอกของประเทศต่าง ๆ	ต้องการรายละเอียดประเภทของวรรณกรรม